Araç Değer Kaybı Hesaplama ve Başvuru Süreci
Trafik kazaları yalnızca maddi hasara yol açmakla kalmaz; araç onarılsa dahi, ikinci el piyasasındaki değeri önemli ölçüde düşer. İşte bu kayıp, araç değer kaybı olarak adlandırılır ve belirli şartların varlığı halinde kusursuz veya daha az kusurlu olan araç sahibi tarafından sigorta şirketinden talep edilebilir. Malatya’da sıkça karşılaşılan bu uyuşmazlıklarda, araç değer kaybının doğru hesaplanması ve usulüne uygun başvuru yapılması büyük önem taşımaktadır.
Bu yazıda; araç değer kaybının ne olduğu, nasıl hesaplandığı, başvuru süreci ve hukuki yollar detaylı şekilde ele alınmaktadır.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı; bir trafik kazası sonucunda hasar gören aracın, onarımı yapılmış olsa dahi piyasa rayiç değerinde meydana gelen azalmayı ifade eder. Özellikle kaporta, şasi, direk, podye gibi parçaların hasar görmesi halinde, araç “kazalı” olarak değerlendirildiğinden ikinci el satış değerinde ciddi düşüş yaşanır.
Türk Borçlar Kanunu ve Yargıtay içtihatları uyarınca, kusuru bulunmayan veya daha az kusurlu olan taraf, bu değer kaybını tazminat olarak talep etme hakkına sahiptir.
Araç Değer Kaybı Talep Şartları Nelerdir?
Araç değer kaybı talebinde bulunabilmek için aşağıdaki şartların birlikte gerçekleşmesi gerekir:
-
Trafik kazasının gerçekleşmiş olması
-
Kazada karşı tarafın kusurlu veya daha fazla kusurlu olması
-
Talep eden aracın hasar görmüş olması
-
Hasarın onarılmış olması (onarım yapılmamış olsa bile değer kaybı mümkündür)
-
Talebin zamanaşımı süresi içinde ileri sürülmesi
Uygulamada Malatya’daki trafik kazalarında en çok karşılaşılan sorun, kusur oranı ve değer kaybının eksik hesaplanmasıdır.
Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Araç değer kaybı hesaplaması, sigorta şirketleri tarafından belirli kriterler esas alınarak yapılmaktadır. Ancak uygulamada bu hesaplamalar çoğu zaman araç sahibinin aleyhine düşük tutulmaktadır.
Hesaplamada Dikkate Alınan Unsurlar
-
Aracın yaşı
-
Kilometresi
-
Marka ve model bilgisi
-
Hasarın niteliği ve boyutu
-
Değişen veya onarılan parçalar
-
Hasarın araç üzerindeki konumu
-
Aracın piyasa rayiç değeri
Özellikle şasi, direk, podye gibi ana taşıyıcı unsurlarda meydana gelen hasarlar, araç değer kaybını ciddi şekilde artırmaktadır.
Sigorta Şirketi Hesaplamaları Yeterli mi?
Uygulamada sigorta şirketleri genellikle standart formüller kullanarak düşük bedelli teklifler sunmaktadır. Oysa bilirkişi marifetiyle yapılan hesaplamalarda araç değer kaybının çok daha yüksek olduğu sıklıkla görülmektedir.
Bu nedenle, Malatya’da araç değer kaybı talebinde bulunacak kişilerin uzman bir avukattan hukuki destek alması, hak kaybını önlemek açısından büyük önem taşır.
Araç Değer Kaybı Başvuru Süreci
1. Sigorta Şirketine Başvuru
Araç değer kaybı için ilk aşamada, kazaya kusurlu tarafın zorunlu trafik sigortasını yapan sigorta şirketine yazılı başvuru yapılması gerekir. Başvuruya genellikle şu belgeler eklenir:
-
Kaza tespit tutanağı
-
Ekspertiz raporu
-
Onarım faturaları
-
Ruhsat ve ehliyet fotokopileri
-
IBAN bilgileri
Sigorta şirketi, başvuruyu 15 gün içinde sonuçlandırmak zorundadır.
2. Sigorta Tahkim Komisyonu Başvurusu
Sigorta şirketinin ödeme yapmaması veya eksik ödeme yapması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru mümkündür. Tahkim yolu; hızlı, masrafsız ve etkili olması nedeniyle Malatya’da sıklıkla tercih edilmektedir.
Belirli parasal sınırlar dahilinde verilen kararlar kesin nitelikte olup, daha yüksek bedeller için itiraz yolu açıktır.
3. Dava Yolu
Sigorta tahkimine başvurulmaması veya tahkim kararının yetersiz bulunması halinde, Asliye Ticaret Mahkemesi’nde araç değer kaybı davası açılabilir. Bu davalarda bilirkişi incelemesi yapılır ve gerçek değer kaybı tespit edilir.
Malatya’da açılan araç değer kaybı davalarında, mahkemelerin Yargıtay içtihatlarına uygun şekilde karar verdiği görülmektedir.
Zamanaşımı Süresi
Araç değer kaybı talepleri için genel zamanaşımı süresi 2 yıldır. Ancak her hâlükârda kaza tarihinden itibaren 10 yıl içinde talepte bulunulması gerekir. Zamanaşımı süresinin geçirilmesi, telafisi mümkün olmayan hak kayıplarına yol açar.
Yargıtay’ın Araç Değer Kaybına Bakışı
Yargıtay, yerleşik içtihatlarında; araç onarılmış olsa dahi, piyasa değerindeki azalmanın gerçek bir zarar olduğunu kabul etmektedir. Ayrıca sigorta şirketlerinin, zorunlu trafik sigortası kapsamında bu zarardan sorumlu olduğu açıkça belirtilmektedir.
Bu içtihatlar doğrultusunda Malatya’da açılan davalarda araç sahipleri lehine kararlar verilmektedir.
Malatya’da Araç Değer Kaybı Avukatı ile Çalışmanın Önemi
Araç değer kaybı dosyaları, teknik ve hukuki bilgi gerektiren özel alanlardır. Yanlış veya eksik başvuru yapılması, düşük bedelli ödemelerin kabul edilmesi ya da zamanaşımının kaçırılması sık rastlanan hatalardandır.
Malatya’da araç değer kaybı konusunda uzman bir avukat ile çalışılması;
-
Gerçek değer kaybının tespit edilmesini,
-
Sigorta şirketleriyle etkin müzakere yürütülmesini,
-
Gerekirse dava veya tahkim yoluna başvurulmasını
sağlayarak müvekkilin hak kaybını önler.
Sonuç
Araç değer kaybı, trafik kazası sonrası araç sahiplerinin en sık karşılaştığı ancak çoğu zaman yeterince bilinmeyen bir tazminat kalemidir. Doğru hesaplama, süresinde başvuru ve etkili hukuki takip sayesinde bu zarar telafi edilebilir.
Malatya’da meydana gelen trafik kazaları sonrasında araç değer kaybı konusunda profesyonel hukuki destek alınması, sürecin hızlı ve lehe sonuçlanması açısından büyük önem taşımaktadır.



